2025 yılı asgari ücretinin belirleneceği komisyon toplantısı öncesi 3 işçi konfederasyonu, “Asgari ücret insan onuruna yaraşır bir geçimi sağlamalıdır” başlıklı ortak bir yazılı açıklama yayınladı.
Ortak açıklamada, “İşçiler ve aileleri için insana yakışır yaşam düzeyini sağlayacak bir asgari ücret belirlenmesi milyonlarca işçinin beklentisi ve ortak talebidir. Asgari ücret, emeğe gösterilen saygının ölçüsüdür.” denildi.
Asgari ücret insan onuruna yaraşır bir geçimi sağlamalıdır
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının çağrısıyla 10 Aralık 2024 Salı günü ilk toplantısını yapacaktır.
Türk-İş, Hak-İş ve DİSK Genel Başkanları, asgari ücret konusundaki gelişmeleri ve kamuoyuna yansıyan görüşleri değerlendirmiş, aşağıdaki ortak açıklamanın yapılmasını kararlaştırmışlardır:
İşçiler ve aileleri için insana yakışır yaşam düzeyini sağlayacak bir asgari ücret belirlenmesi milyonlarca işçinin beklentisi ve ortak talebidir.
Ücretli çalışanların yarıya yakını asgari ücret ve civarında bir gelir elde etmektedir. Sosyal güvenlik primine esas ortalama kazanç asgari ücretin biraz üstündedir. Böyle bir yapıda asgari ücreti belirleme çalışmaları sadece ücretli kesimi değil toplumun tümünü yakından ve doğrudan ilgilendirmektedir.
Başta gıda olmak üzere temel mal ve hizmet fiyatlarında görülen artış, özellikle sendikal örgütlenme kapsamında olmayan işçilerin satın alma gücünü geriletmiştir. İşçiler enflasyonun sebebi değil mağdurudur. Enflasyon artışını ücret gelirlerinde gören yaklaşım kabul edilemez.
Asgari ücret, emeğe gösterilen saygının ölçüsüdür. Ülkemizdeki asgari ücret düzeyi AB üyesi çoğu ülkenin gerisindedir. Türkiye’nin rekabet şartları düşük ücret politikasıyla sağlanmamalıdır. Sosyal devlet anlayışı çerçevesinde, gelir dağılımında adaleti ve iyileştirmeyi temel alan, refahın geniş kitlelere yayılmasını amaçlayan bir yaklaşımla asgari ücretin tespit edilmesi, toplumsal huzur ve iş barışının sağlanması için gereklidir.
İşçi temsilcileri, “insan onuruna yaraşır” bir düzeyde asgari ücret belirlenebilmesi için, Komisyon çalışmaları sırasında temel alınması gereken ilkeleri aşağıdaki biçimiyle savunmaktadır:
• Asgari ücretin saptanmasında Anayasa’da yer alan “geçim şartları” yaklaşımına öncelikle uyulmalıdır. Günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre işçinin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak asgari ücret belirlenmelidir.
• Asgari ücret, herhangi bir ayırım yapılmadan yine ulusal düzeyde tek olarak belirlenmelidir. İşçilerin arasında nitelik, kıdem, işin mahiyeti gibi ekonomik amaçlı değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalıdır.
• Asgari ücret, sosyal bir ücret olarak kabul edilmeli ve buna göre belirlenmelidir.
• Devlet çalışanlar arasında ayrım yapmamalı, kamuda geçerli en düşük aylık tutarını asgari ücret belirlenirken de dikkate almalıdır.
• Sendikal örgütlenmenin önündeki engeller kaldırılmalı ve asgari ücret teşviki sadece sendikal örgütlenmenin olduğu işyerleri için uygulanmalıdır.
Toplumun çoğunluğunun kabul edeceği, işçilerin geçim şartlarını iyileştirecek asgari ücret tespiti bu kapsamda mümkün olacaktır.