Birleşik Kamu-İş Konfederasyonunun Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için gereli gıda harcamasının yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da yoksunluk hissi çekmeden karşılayabilmesi için aylık olarak yapması gereken harcamayı dikkate alarak hesapladığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Ekim 2025 sonuçları açıklandı.
Araştırma sonuçlarına göre:
-Açlık sınırı 30 bin lirayı geçti
-Açlık sınırı ekimde 671 lira artarak 30 bin 61 liraya kadar yükseldi
-Yoksuluk sınırı ise gıdanın yanı sıra kira, eğitim ve ulaştırma harcamalarda yaşanan yüksek artışlarının da etkisiyle 90 bin lirayı aşarak 92 bin 238 liraya çıktı.
-Son bir yılda açlık sınırı 8 bin 37 lira, yoksulluk sınırı 23 bin 993 lira arttı.
-Açlık sınırı asgari ücretin 7 bin 957 lira üzerine çıkarken, yoksulluk sınırı ise 4 agari ücretin toplamını aştı.
Açlık sınırı önceki aya göre 671 lira arttı
Açlık sınırı ekimde önceki aya göre 671 lira artarak 30 bin 61 liraya ulaşırken, yoksulluk sınırı da gıdanın yanı sıra, başta barınma, ulaştırma ve eğitim olmak üzere diğer harcama gruplarında yaşanan yüksek fiyat artışlarının etkisiyle 90 bin lira sınırını aştı ve 92 bin 238 lira oldu. Açlık sınırı asgari ücretin 7 bin 957 lira üzerine yükseldi, yoksulluk sınırı ise 4 asgari ücretin toplamının yüzde 4 üzerine çıktı.
Açlık sınırının önceki aya göre 671 lira arttığı ekim ayında gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama ise 1.711 liralık yükselişle 62 bin 177 liraya çıktı. Her ikisinin toplamından oluşan yoksulluk sınırı ise önceki aya göre 2 bin 382 lira artarak 92 bin 238 lira oldu. Son 12 ayda açlık sınırı 8 bin 37 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 15 bin 956 lira ve yoksulluk sınırı 23 bin 993 lira yükseldi.
Açlık sınırı, asgari ücretin yüzde 33 üzerinde
Açlık sınırı yılın ikinci yarısı için zam yapılmayan ve 2025 yılının tamamında 22 bin 104 lira olarak uygulanan net asgari ücretin 7 bin 957 lira üzerine çıktı. Asgari ücretin en az açlık sınırı seviyesine çıkabilmesi için yine en az yüzde 36 oranında artırılması gerekiyor. Bu oran ilerleyen aylarda da artmaya devam edecek. Dört kişilik bir ailenin sadece 22 günlük beslenme harcamasını zor yetebilir hale düşen asgari ücret yoksulluk sınırının ise üçte birini ancak karşılıyor. Ailede dört kişinin asgari ücretle çalışarak haneye getireceği gelir yoksulluk sınırının altında kalıyor. Bu yılın ikinci yarısı için 16 bin 881 lira olarak uygulanan en düşük emekli aylığı ise sadece 17 günlük beslenmeye yetiyor.
Yüzde 15,57 oranında zamlanarak bu yılın ikinci yarısı için aile ve çocuk yardımı dahil 50 bin 534 liraya yükselen en düşük memur maaşı yoksulluk sınırının yüzde 55’ini, 57 bin 310 liraya yükselen ortalama memur maaşı ise yüzde 62’sini zor karşılıyor. Yoksulluk sınırını karşılayabilmesi için en düşük memur maaşının en az yüzde 83,3, ortalama memur maaşının ise yüzde 60,9 oranında artırılması gerekiyor.
Açlık sınırı
Türkiye genelinde de yaygın şube ağı bulunan ve en fazla alış-veriş yapılan marketlerden derlenen fiyatlara göre, dengeli beslenebilmek için et- balık- yumurta için aylık olarak yapılması gereken harcanma ekimde bir önceki aya göre, kırmızı et ve balık fiyatlarında yaşanan düşüşün etkisiyle 280 lira azaldı, yıllık olarak ise 2 bin 790 lira artarak 9 bin 115 lira oldu.
Kuru bakliyat için yapılması gereken harcama önceki aya göre değişmedi, geçen yıla göre ise 96 liralık artışla 524 lira oldu.
Ekimde 155 lira artarak 6 bin 294 liraya yükselen süt, yoğurt ve peynir için yapılması gereken harcama son bir yılda ise 1.609 lira arttı.
Meyve için harcanması gereken para önceki aya göre 186 lira artarken, geçen yılın aynı ayına göre ise 1.249 lira artarak 3 bin 281 lira oldu. Sebze için yapılması gereken harcama ise önceki aya göre 290 lira, geçen yılın aynı ayına göre ise 381 lira artarak 3 bin 498lira olarak gerçekleşti.
Ekmek, un ve makarna gibi ürünler için yapılması gereken harcama ekimde 144 lira artarak 2 bin 487 liraya çıkarken, pirinç ve bulgur harcamaları 108 lira yükselerek 1.212 liraya, yağ için yapılması gereken harcama ise 53 liralık yükselişle 750 liraya çıktı.
Şeker, bal, pekmez, reçel harcaması önceki aya göre 16 lira yükselerek 2 bin 203 lira oldu. Aynı ailenin zeytin için yapması gereken harcama 742 lirada kaldı.
Yetişkin erkek için 2.800, kadın için 2.200, genç için 3.000 ve çocuk için de 1.600 kalori esas alınarak yapılan hesaplamaya göre ekim ayı açlık sınırı yetişkin erkek için 8 bin 777 lira, yetişkin kadın için 6 bin 890 lira, çocuk için 5 bin lira ve genç için de 9 bin 391 lira oldu.
Gıda dışı harcamalar
Yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı ihtiyaçların fiyat değişimleri de esas alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin gıda dışındaki gereksinimlerini “insan onuruna yaraşır bir şekilde ve yoksunluk hissi çekmeden” karşılayabilmesi için aylık olarak yapılması gereken harcama tutarı da ekimde 62 bin 177 liraya yükseldi.
Ekimde dört kişinin ortalama giyim ve ayakkabı harcamaları 2 bin 164 liraya yükselirken, barınma (kira dâhil) harcamaları ortalama 18 bin 189 liraya, ev eşyası harcamaları 7 bin 169 liraya yükseldi. Sağlık harcamaları 2 bin 466 liraya, ulaştırma harcamaları 17 bin 18 liraya çıktı. Haberleşme harcamaları 1.670 liraya, eğlence ve kültür harcamaları 1.655 liraya, eğitim harcamaları 1.667 liraya çıktı. Tatil-otel harcamaları 6 bin 625 liraya ve çeşitli mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar 3 bin 191 liraya kadar yükseldi.
Yoksulluk sınırı
Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yaraşır şekilde yoksunluk hissi duymadan yaşayabilmesi için yapması gereken gıda ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise Ekim 2025 itibariyle 92 bin 238 liraya tırmandı. Yoksulluk sınırında ekimde 2 bin 382 bin liralık, yılın ilk on ayında 21 bin 190 liralık ve son 12 aylık dönemde ise 23 bin 993 liralık artış oldu.
