TBB Risk Merkezi’nin verilerine göre şubatta, bireysel kredisini ödemeyen kişi sayısı yüzde 78.2, bireysel kredi kartını ödemeyen kişi sayısı yüzde 147.3 arttı.
Düşük ve düzensiz gelir nedeniyle bireysel kredi ve kredi kartı harcamalarına yaslanan yurttaşlar kredi batağına saplanmış durumda.
Ekonomik krizin derinleşmesiyle birlikte, kredi ve kredi kartı kullanımı geçim sorunu yaşayan yurttaşları içinden çıkılmaz bir döngüye soktu.
Borçlu sayısı yükseliyor
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin, Şubat 2024 ile ilgili dün yayımladığı “Negatif Nitelikli Bireysel Kredi ve Kredi Kartı” ve “Aylık Bülten” başlıklı raporlar ekonominin durumunu gözler önüne seren verilerle dolu.
Aylık bültene göre Şubat 2024 sonu itibarıyla bireysel kredi borcu olanların sayısı, Ocak 2024’e (aylık) kıyasla 149 bin, Şubat 2023’e (yıllık) kıyasla 1 milyon 776 bin kişi artarak 40 milyon 179 bin kişiye ulaştı. Bu tür borçların tutarı da aylık yüzde 4.1, yıllık yüzde 70.6 artarak 2 trilyon 947 milyar liraya yükseldi. Bu kapsamda, örneğin bireysel kredi kartı borcu olan kişi sayısı aylık 191 bin, yıllık 2 milyon 677 bin artışla 37 milyon 16 bin kişiye çıktı. Bu kesimin borç tutarı da aylık yüzde 5.4, yıllık yüzde 162 artışla 1 trilyon 336 milyar lira oldu. Toplumun geniş kesimlerinin kullandığı bir bireysel kredi türü olan kredili mevduatta (ek hesap) ise bunu kullanan kişi sayısı yıllık 1 milyon 238 bin artışla 28 milyon 928 bin kişi, borç tutarı yüzde 60.5 artışla 191 milyar liraya çıktı.
Bireysel kredilerin yüzde 45’i kredi kartı kullanımından
Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler, yüzde 71 artarak 2,9 trilyon TL oldu. Bireysel kredilerin yüzde 99’u bankalar tarafından kullandırılırken finansman ve finansal kiralama şirketleri tarafından kullandırılan 17 milyar TL’lik bireysel kredinin 10 milyar TL’si taşıt kredilerinden oluşuyor. Bireysel kredilerin yüzde 45’ini kredi kartları, yüzde 30’unu ihtiyaç kredileri, yüzde 15’ini konut kredileri, yüzde 4’ünü taşıt kredileri ve yüzde 6’sını kredili mevduat hesabı oluşturdu. Bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacak oranı yüzde 1,9 seviyesinde gerçekleşti.
Bireysel kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç), son bir yılda yaklaşık 2 milyon kişi artarak 40,2 milyon kişi olurken ortalama kredi bakiyesi ise 73,3 bin TL düzeyinde gerçekleşti.
Şubat ayında 166 bin kişi ilk defa kredi kartı, 103 bin kişi tüketici kredisi kullanırken konut kredisi kullanan kişi sayısı 7 bin oldu. 121 bin kişi ise ilk defa kredili mevduat hesabı kullanırken 19 bin kişi ise taşıt kredisi kullandı.
1 yılda yüzde 78.2 artış
Kredi ve kredi Kartı raporuna göre ise Şubat 2024’te, bireysel kredi borcunu ödememiş (batık) gerçek kişi sayısı Şubat 2023’e kıyasla yüzde 78.2 artışla 107 bin 307, bireysel kredi kartını ödememiş kişi sayısı yüzde 147.3 artışla 109 bin 988 ve bireysel kredi veya kredi kartı borcunu ödememiş kişi sayısı yüzde 100 artışla 179 bin 803 kişi oldu. Yılın ilk iki ayında ise batık borcu olan kişi sayısı bireysel kredide yüzde 43.2 artışla 203 bin 67, kredi kartında yüzde 88.2 artışla 217 bin 381 ve bireysel kredi veya kredi kartında yüzde 55.3 artışla 333 bin 941 kişi oldu. Ayrıca Şubat 2024 sonu itibarıyla geçmiş yıllar da dikkate alındığında bu iki tür borcu devam eden kişi sayısı 3 milyon 820 bin 608 kişi olarak hesaplandı.