Çin “İsrail-Filistin çatışmasının çözümü”ne yönelik 5 maddelik “tutum belgesi” açıkladı
Çin, İsrail saldırıları altındaki Gazze’de ‘kapsamlı ateşkesin uygulanması ve çatışmaların sona erdirilmesi’ çağrısını içeren ve Filistin sorununun çözümüne ilişkin görüşlerini yinelediği bir tutum belgesini uluslararası kamuoyuna duyurdu.
Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan, ‘Çin Halk Cumhuriyeti’nin İsrail-Filistin Çatışmasındaki Tutumu’ başlıklı 5 maddelik belgede, Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nın gereği olarak, BM Güvenlik Konseyi’nin, uluslararası barışı ve güvenliği koruma sorumluluğunu yerine getirerek ‘Filistin sorunun çözümünde etkin ve yapıcı rol oynaması’ gerektiği belirtildi.
Belgede 5 maddelik tutum şu şekilde yer aldı:
1. Kapsamlı bir ateşkesin uygulanması ve çatışmaların sona erdirilmesi. Çatışmanın tarafları, ilgili BM Genel Kurulu ve BMGK kararlarını gerçek anlamda uygulamalı ve kalıcı ve sürdürülebilir bir insani ateşkesi derhal hayata geçirmeli. Güvenlik Konseyi, 2712 sayılı karara dayanarak uluslararası toplumun çağrılarına yanıt vermeli, kapsamlı bir ateşkes ve çatışmaların sona ermesini açıkça talep etmeli, çatışmaların azaltılması için çalışmalı ve durumu mümkün olan en kısa sürede sakinleştirmeli.
2. Sivillerin etkili bir şekilde korunması. BMGK kararı, açıkça tüm tarafların, özellikle sivillerin korunmasına ilişkin olmak üzere, uluslararası insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uymasını talep ediyor. Sivillere yönelik her türlü şiddet içeren saldırının ve uluslararası insani hukuk ihlallerinin durdurulması ve sivil alanlara yönelik saldırılardan kaçınılması zorunludur. Güvenlik Konseyi ayrıca, Filistinli sivil nüfusun zorla yerinden edilmesine karşı çıkılması ve esir tutulan tüm sivillerin ve rehinelerin mümkün olan en kısa sürede serbest bırakılması çağrısında bulunma konusunda açık bir mesaj göndermeli.
3. İnsani yardımın sağlanması. İlgili tüm taraflar, BMGK kararının gereği olarak, Gazze’deki sivil nüfusu hayatta kalmaları için vazgeçilmez olan malzeme ve hizmetlerden mahrum bırakmaktan kaçınmalı, Gazze’de hızlı, güvenli, engelsiz ve sürdürülebilir insani erişimi mümkün kılacak insani koridorlar oluşturmalı ve çok daha büyük bir insani felakete yol açacak insani yardımın engellenmesinden kaçınmalı. Güvenlik Konseyi, uluslararası toplumu insani yardımı artırmaya, sahadaki insani durumu iyileştirmeye ve Birleşmiş Milletler’in yanı sıra, insani yardımda bulunmak ve uluslararası toplumu Gazze’deki çatışma sonrası yeniden yapılanmayı desteklemeye hazırlamak üzere BM Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNWRA) koordinasyon rolünü desteklemeye teşvik etmeli.
4. Diplomatik arabuluculuğun geliştirilmesi. Güvenlik Konseyi, BM Şartı’nda emredildiği üzere barışı kolaylaştırma rolünü güçlendirerek, çatışmaya taraf olanların, çatışmanın yayılmasını önlemek ve Orta Doğu’da barış ve istikrarı korumak için itidalli davranmalarını talep etmeli. Güvenlik Konseyi, bölgesel ülke ve kuruluşların rolüne değer vermeli, BM Genel Sekreteri ve Sekreterya’nın iyi niyetini desteklemeli ve çatışmanın tarafları üzerinde etkisi olan ülkeleri, ortaklaşa yapıcı bir rol oynayacak şekilde objektif ve adil bir tutum sergilemeye teşvik etmeli.
5. Siyasi çözüm arayışı. İlgili BMGK kararlarına ve uluslararası görüş birliğine göre, Filistin sorununun temel çözümü, iki devletli çözümün uygulanması, Filistin’in meşru ulusal haklarının restorasyonu ve tam egemenliğe sahip, 1967 sınırına dayalı ve başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin Devleti’nin kurulmasında yatıyor. Güvenlik Konseyi iki devletli çözümün yeniden tesis edilmesine yardımcı olmalıdır. İki devletli çözümün uygulanmasına yönelik somut bir zaman çizelgesi ve yol haritası oluşturmak ve kapsamlı, adil ve kalıcı bir çözümü kolaylaştırmak için BM’nin öncülüğünde ve organize edilen daha geniş tabanlı, yetkili ve etkili bir uluslararası barış konferansı mümkün olan en kısa sürede düzenlenmelidir. Gazze’nin geleceğine ilişkin her türlü düzenleme, Filistin halkının iradesine ve bağımsız tercihine saygı göstermeli ve dayatmalardan uzak olmalı.