DİSK-AR, “Ücret Kayıpları İzleme Raporu (Ağustos 2025)” yayımlandı!
Rapora göre, enflasyon ile vergilerin işçi ücretlerine yedi aylık toplam faturası en az 972 milyar TL oldu.
Enflasyon ve vergi artışları işçilerin net harcanabilir ücretlerinde ciddi erimelere yol açıyor. İşçi ücretlerindeki kayıpları tekil, bireysel bazda olduğu gibi toplam ve birikimli olarak da devasa boyutlara ulaştı.
Ücretlerdeki erimeyi ela alan araştırmamızın 7. ayında sadece aylık değil birikimli toplam kayıpları da inceledik. Önceki raporlarımızda aylık düzeyde de ciddi boyutlara ulaştığını gördüğümüz kayıplar birikimli olarak çok daha büyük boyutlarda.
Sadece SGK kapsamındaki işçileri (yaklaşık 17 milyon) kapsayan araştırmamıza göre bir yandan enflasyon öte yandan artan vergi yükü nedeniyle harcanabilir gerçek (reel) ücretler büyük bir erozyonla karşı karşıya.
Vergi yükü
Ücretlerin yaşadığı erimenin en büyük sebeplerinden biri hızla artan vergi yüküdür. Örneğin 47.750 TL brüt ücreti olduğunu kabul ettiğimiz bir işçi (sigortalılar için ortalama ücret) Ocak 2025’te 3 bin TL’nin altında vergi öderken temmuz ayı itibarıyla bu miktar 5 bin TL’ye yaklaştı. Vergi ve kesinti toplamı Ocak 2025’te 10.100 TL iken Temmuz 2025’te kesinti toplamı 12.129 TL’ye yükseldi.
Ortalama işçi ücretinde (47.750 TL) Ocak 2025 tarihinde enflasyon nedeniyle yaşanan kayıp 1.894 TL iken Temmuz 2025 döneminde bu miktar 6.796 TL’ye yükseldi. Vergi ve enflasyon nedeniyle (işsizlik sigortası ve SGK primi kesintisi hariç) ocak ayındaki erime 4.831 TL iken bu miktar temmuz ayında 11.793 TL’ye yükseldi. Ortalama işçi ücretinin 7 aylık birikimli erimesi ise 58.450 TL oldu.
Toplam kayıplar ise çok daha ürkütücü boyutlarda. Sadece sigortalı işçilerin aylık enflasyon kaybı Temmuz 2025’te toplam (tüm işçiler için) 114,3 milyar TL’ye ulaşırken enflasyon ve vergi (kesintiler hariç) kaynaklı toplam erime 198 milyar TL oldu.
7 aylık birikimli erime (7 ayın toplamı) ise akıllara durgunluk verecek düzeye ulaşmış durumda.
Ara zam yapılmadı kayıplar büyüdü
Özellikle asgari ücrete Temmuz 2025’te ara zam yapılmaması kayıpları büyüttü. Artan vergi yükü nedeniyle tüm işçiler için yaşanan 7 aylık birikimli toplam kayıp 446 milyar TL olurken enflasyonun yarattığı kayıp ise 526 milyar TL’ye ulaştı. Böylece vergi ve enflasyonun yaklaşık 17 milyon işçinin ücretlerinde yarattığı 7 aylık kayıp en az 972 milyar TL’ye ulaştı.
1 trilyon TL’ye yaklaşan bu erime işçilerden varlıklı kesimlere ciddi bir gelir transferidir.
Enflasyon ve gelir vergisi adaletsizliği nedeniyle işçi sınıfının yaklaşık 1 trilyonluk ücreti erimiştir. Enflasyon işçi sınıfını yoksullaştıran bir emme basma tulumbadır. İşçilerden alıp zenginlere kaynak aktarmaktadır. Öte yandan adaletsiz vergi sistemi gelir eşitsizliğini daha da derinleştirmekte ve ücret gelirleri üzerindeki yükü artırmaktadır. Günün sonunda işçilerin harcanabilir net gerçek ücretleri hızla erimektedir.
Emek gelirleri eriyor
Raporda öne çıkan başlıklar:
-Yüksek enflasyon ile adaletsiz vergi ve kesintiler emek gelirlerini eritmeye devam ediyor!
-Yılın ilk yedi ayında asgari ücretin yüzde 25,5’i vergi ve kesinti ile enflasyon sebebiyle eridi.
-2025’in 7. ayında brüt işçi ücretlerinin yaklaşık yüzde 40’ı vergi, kesinti ve enflasyon nedeniyle eridi!
-2025’in ilk 7 ayında enflasyonun işçi ücretlerine birikimli faturası 525,5 milyar TL!
-Vergilerin birikimli faturası ise 446 milyar TL oldu!
-Vergi ve enflasyonun ücretlerde yarattığı toplam kayıp 972 milyara ulaştı.
-Asgari ücrete ara zam yapılmaması kayıpları büyüttü. Temmuz 2025’te asgari ücretin enflasyon karşısındaki kaybı 4.218 TL!
-Yılın ilk yedi ayında ortalama işçi ücretinin birikimli kaybı 58 bin 450 TL!
-Temmuz 2025’te enflasyon ile verginin faturası işçi başına ortalama 11.763 TL’dir.
-Asgari ücretin 1,5 katı düzeyindeki ücrette enflasyon nedeniyle kayıp Temmuz 2025’te 5.675 TL oldu.
-Yılın ilk yedi ayında asgari ücretin 1,5 katı düzeyindeki ücretlerin yüzde 30,6’sı vergi ve kesinti ile enflasyona gitti.
-Asgari ücretin iki katı düzeyindeki ücrette enflasyon nedeniyle kayıp Temmuz 2025’te 7.343 TL oldu.
-Yılın ilk yedi ayında asgari ücretin 2 katı düzeyindeki ücretlerin üçte biri vergi ve kesinti ile enflasyona gitti.
-Asgari ücretin 2,5 katı düzeyindeki ücrette enflasyon kaybı Temmuz 2025’te 8.273 TL oldu.
-Yılın ilk yedi ayında asgari ücretin 2,5 katı düzeyindeki ücretlerin yüzde 35,5’i vergi ve kesinti ile enflasyona gitti.
-Asgari ücretin üç katı düzeyindeki ücrette enflasyon kaybı Temmuz 2025’te 9.794 TL oldu.
-Yılın ilk yedi ayında asgari ücretin 3 katı düzeyindeki ücretlerin yüzde 37,2’si vergi ve kesinti ile enflasyona gitti.
Gelirde adalet, vergide adalet!
Enflasyon ve adaletsiz vergi-kesinti yükü emek gelirlerinde büyük kayıplara yol açıyor.
Uzun süredir devam eden yüksek enflasyonun ve vergi yükünün işçi gelirlerine 2025 yılının ilk yarısındaki faturası 972 milyar TL olarak tahmin edildi.
Ücretlerin sabit, fiyatların serbest olması nedeniyle emek gelirleri enflasyonun altında ezilmektedir. Hükümetin izlediği alım gücünü ve ücretleri bastırmayı amaçlayan ekonomi politikası enflasyonun faturasının emek gelirleri üzerine yüklenmesine yol açmaktadır. Enflasyon ve adaletsiz vergi-kesinti sistemi emek gelirlerini eriterek gelir bölüşümü daha da adaletsiz hale getirmekte ve yoksulluğu artırmaktadır. Bu nedenle ücrette ve vergide adalet çok somut ve yakıcı bir taleptir.
Raporun tamamı için:
https://arastirma.disk.org.tr/wp-content/uploads/2025/08/Ucret-Kayiplari-Izleme-Raporu-6-Agustos-2025-1.pdf