Ekonomik afet karşısında günlük ihtiyaçlarını dahi karşılamakta zorlanan milyonlarca yurttaş çözümü kredi kartlarında arıyor.
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin Ocak 2024 raporuna göre bireysel kredi kullanan kişi sayısı son bir yılda 2 milyon kişi artarak 40 milyon kişi oldu. Ortalama kredi bakiyesi ise 71 bin TL düzeyinde gerçekleşti. Kişi başına ortalama kredi kartı borcu 14 bin 377 liradan 34 bin 398 TL’ye ulaştı.
Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler, yüzde 73 artarak 2,8 trilyon TL oldu. Bireysel kredilerin yüzde 99’u bankalar tarafından kullandırılırken, finansman ve finansal kiralama şirketleri tarafından kullandırılan 16 milyar TL’lik bireysel kredinin 10 milyar TL’si taşıt kredilerinden oluştu.
Bireysel kredilerin yüzde 45’ini kredi kartları, yüzde 30’unu ihtiyaç kredileri, yüzde 15’ini konut kredileri, yüzde 4’ünü taşıt kredileri ve yüzde 6’sını kredili mevduat hesabı oluşturdu.
Kart limit sınırları yetmiyor
Rapora göre ocak ayında 155 bin kişi ilk defa kredi kartı, 95 bin kişi tüketici kredisi kullanırken, konut konut kredisi kullanan kişi sayısı 5 bin oldu. 123 bin kişi ise ilk defa kredili mevduat hesabı kullanırken, 15 bin kişi ise taşıt kredisi kullandı.
123 bin kişi ise halk arasında ‘eksi hesap’ olarak bilinen ve yıllık bazda en yüksek faizin uygulandığı kredili mevduat hesaplarını (KMH) ilk kez kullanmaya başladı. Faiz artışlarının başladığı Haziran 2023’te 27,7 milyon kişinin kullandığı KMH kullanıcı sayısı ocakta 28,9 milyona ulaştı. Kişi başına düşen ortalama borç bakiyesi ise 6 bin 294 TL oldu.
Ocak ayı itibarıyla kredi kartı kullanan kişi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 3 milyon artarak 36,8 milyona ulaştı. Halk arasında kullanılan ifadeyle kredi kartlarına ‘takla attıran’ dar gelirlilerin cebindeki kredi kartı sayısı arttıkça borç bakiyesi de kabardı. Kişi başına düşen kredi kartı borcu bir yılda 14 bin 377 liradan 34 bin 398 TL’ye ulaştı.
İllere göre kredi durumu
Ocak 2024 ayı itibarıyla İstanbul 28, Ankara yüzde 10 ve İzmir yüzde 7’lik bireysel kredi payına sahip. Bayburt son 12 ayda bireysel kredi bakiyesi en çok artan il oldu. Kişi başına ortalama bireysel kredi (kredi kartı dahil) toplam bakiyesi en yüksek iller ise sırasıyla, İstanbul, Ankara ve İzmir oldu.
Bireysel kredi kartı riski en hızlı büyüyen iller ise Urfa, Diyarbakır ve Bayburt oldu. Kredi kartı kullananların yüzde 39,6’sının kart limiti 100 bin TL’nin üzerine çıktı. Geçen yıl ocak ayında kredi kartı kullananların yalnızca yüzde 10’unun limiti 100 bin liranın üzerindeydi.