Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın verilerine göre 16 milyon 973 bin 61 işçilerin yalnızca yüzde 14,80’i sendika üyesi olduğu açıklandı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Sendikalar ve Toplu iş sözleşmeleri gereğince işkollarındaki işçi sayıları ve sendikaların üye sayılarına ilişkin 2024 Temmuz ayı istatistikleri hakkındaki verileri Resmi Gazete’de yayımlandı.
Son 6 ayda 17 bin yeni üyelik
Bakanlığın verilerine göre, Türkiye’de sendikalı çalışan sayısı son 6 ayda bir miktar artsa da, işçilerin yüzde 85’inden fazlası sendikasız çalışıyor. Bu yılın temmuz sonu itibarıyla 16 milyon 413 bin işçiden 2 milyon 421 bininin sendikalara üyeliği bulunurken, sendikalaşma oranı yüzde 14,7 oldu. Buna göre, 16 milyon 413 bin 359 işçiden yalnızca 2 milyon 421 bin 940’ının herhangi bir sendikaya üyeliği bulunuyor. Ocak ayına kıyasla sendikalı sayısı 90 bin 952 kişi artsa da sendikasız işçi sayısı hâlâ yüzde 85’in üzerinde.
İstatistiğe göre ocak ayında 2 milyon 495 bin 423 olan sendikalı işçi sayısı 16 bin 610 arttı, sendikaya üye olma oranı toplam sayıya oranla yüzde 0,42 azaldı.
Üye sayısı açısından Türkiye’nin en büyük sendikası 295 bin 192’le Türk Metal oldu. Ardından 275 bin 317 üye ile Hizmet İş, 211 bin 657 üye ile de Öz Sağlık İş izledi.
20 iş kolu arasında en fazla işçinin yer aldığı iş kolu, 4 milyon 167 bin 249 işçiyle “ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar” oldu. Bunu 1 milyon 929 bin 621 işçiyle “metal” ve 1 milyon 659 bin 575 işçiyle “inşaat” iş kolu izledi.
Resmi veriler eksik
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri üzerine yoğunlaşan Prof. Dr. Aziz Çelik, verileri değerlendiren açıklamasında, resmi oranların sendikalaşmayı yansıtmaktan uzak olduğunu belirtti. Çelik, “Resmi sendikalaşma oranları sadece kayıtlı-sigortalı işçileri esas alıyor. Kayıtsız-sigortasız işçiler hesaba katıldığında resmi sendikalaşma oranı yüzde 12-13 düzeyine iniyor. Sendikalaşma oranı yüzde 14,76 olarak açıklansa da toplu iş sözleşmesi (TİS) kapsamındaki işçi sayısı çok daha düşük. Bakanlık verilerine göre sendikalı işçilerin yüzde 30-35’i TİS’ten yararlanamıyor. Böylece TİS kapsamındaki gerçek sendikalı işçi sayısı yüzde 8-9 seviyesine düşüyor. TİS kapsamı AB ülkelerinde sendikalaşma kapsamından çok daha yüksek iken Türkiye’de sendikalaşma oranından düşük. Bunun nedenleri sendikasızlaştırma, işkolu barajları ve teşmil mekanizmasının yokluğu olarak sayılabilir. Böylece yüzbinlerce işçi resmi olarak sendika üyesi görünürken TİS kapsamı dışında kalıyor” dedi.